Covid 19- yeni normalleşme döneminde dudak damak yarığı ve kraniyofasyal ameliyatları; enfekte hasta sayısı azalan illerin uygun hastanelerinde, KKE, personel, kan ürünleri ve yoğun bakım yatak sayısı da yeterli ise tüm önlemlere uyarak başlamıştır.
Salgının ilk başladığı günlerde Dudak Damak Yarıkları Ameliyatları için, derneğimizden yaptığımız bir açıklama ile bu ameliyatların hepsinin bir süre için durdurulduğunu açıklamıştık.
Mart-Nisan_Mayıs ayları içerisinde önceliğimiz Covid 19 dan sizleri korumak ve onun tedavisi idi. Bu amaçla hekimlerimiz değişik görevlerde yer aldı. Elektif hasta bakmayıp, ameliyat yapmayarak bu mücadeleye bütün meslektaşlarımız destek oldu.
Sağlık Bakanlığı normalleşme sürecinde acil olmayan normal poliklinik hastalarının görülmesine ve elektif ameliyatların yapılmasına 1 Haziran tarihinden itibaren izin vermişti. Ancak bunun da tamamen eskisi gibi olamayacağı, önlemlerin alınmasının şart olduğu, bu sürenin tekrar uzayabileceğı ve aklımızda bir Covid 19 gerçeği ile çalışma programlarımızı oluşturmamız gerektiğinin farkındalığı içerisinde hastalarımızın ameliyatlarını daha fazla geciktirmeyecek ancak onları ve hasta sahiplerini ve sağlık personelini de koruyacak programlar yapmaya başladık.
Ülkemizde her bölgenin, her ilin salgın açısından durumu farklı olduğu için Covid 19 hastası olmayan veya çok azalan bazı illerde tüm personel kendi görev alanlarına dönmeye başladılar ve elektif ameliyatlar önlemler alınarak daha erken(Mayıs sonu, haziran başı gibi) başlayabildi.
Dünyada ve yurdumuzda Covid 19 salgınından etkilenen çocuk hastaların da olduğunu bilmekteyiz. Covid 19, çocuk ve bebeklerde daha farklı seyrediyor, çocukların çoğu asemptomatik seyrediyor, hastalık belirtileri atipik, ateş daha az görülüyor, bulantı-kusma, diyare, karın ağrısı gibi GİS semptomları şeklinde olabiliyor. Dolayısıyla hastalık belirtisiz bir şekilde varken onu agreve etmemiz veya kendimize bulaşması mümkün. Bunlar için ayrıca dikkat etmeliyiz.
Hastalarımızdan ağır Pierre Robin gibi yenidoğan döneminde ileri derecede mandibuler hipoplazisi olan ve solunum sıkıntısı nedeniyle ekstübe edilemeyen hastalara distraksiyon uygulaması ve nadir olgularda trakeostomi gibi girişimleri 1. ve/veya 2. kategoride kabul etmiş ve ivedi tedavilerini zaten gerçekleştirmiştik.
Dudak-damak yarıklı bebeklerin primer cerrahilerini zamana bağlı girişimler olarak kabul ettiğimiz için artık daha fazla geciktirmenin onlara zararı olmasın diye düşünerek Haziran başından itibaren durumu uygun olan illerde KKE ve personeli yeterli olan hastanelerde ameliyatlara başlanmıştır.
Sendromik dudak damak yarıkları ise hastanelerin personel, yeterli KKE varlığı ve yoğun bakım olanaklarının uygunluğuna göre yapılması uygun olacaktır.
Benzer şekilde kraniyomaksillofasiyal anomaliler ve deformitelere de hastanelerin yoğun bakım yatakları ve kan ve ürünlerinin temin sıkıntısı yoksa başlamış bulunmaktayız.
Hastaların ameliyat için yatışa geldiğinde kalabalık gelmemesi, odada tek ve aynı refakatçi ile kalması, refakat eden kişin değişmemesi ve ziyaretçi kabul edilmemesi, refakatçilerin maskeli olması gibi kurallarımız var onları korumak adına. Mümkün olan en kısa yatış uygulanacak ve taburcu olduktan sonra da internet/telefon aracılığı ile kontrolleri yapılacaktır
Önümüzdeki zaman dilimlerinde kemik greftleri, Dudak damak yarığına bağlı burun deformitesi ve farengeal alandaki ameliyatlar da yapılabilecektir.
Ameliyatlar Virüs durumu azalan illerin uygun hastanelerinde, KKE, personel ve yoğun bakım yatak sayısı da yeterli ise tüm önlemlere uyarak başlamıştır.
Sizlerin ve toplumun sağlığını en iyi şekilde korumak önceliğimizdir.